Szwajcarska firma Proton złożyła wniosek o pozew antymonopolowy przeciwko Apple, oskarżając gigant technologiczny o naruszenie amerykańskiego prawa antymonopolowego. Proton dołącza tym samym do prowadzonego od 23 maja pozwu zbiorowego, w którym uczestniczą także koreańscy deweloperzy, jednak zdecydowała się na złożenie własnej, odrębnej skargi prawnej. Firma Proton jest znana przede wszystkim z usługi Proton Mail, która oferuje bezpieczną pocztę elektroniczną z szyfrowaniem po stronie klienta, co gwarantuje wysoki poziom prywatności użytkowników.
W opublikowanym na blogu oświadczeniu Proton wyjaśnił, że głównym celem pozwu jest wymuszenie na Apple realnych zmian w polityce App Store, a nie jedynie kosmetycznych korekt. Firma podkreśla, że choć obecny pozew zbiorowy zakłada wnioski o odszkodowania finansowe dla deweloperów, to ewentualne środki finansowe, które otrzyma Proton, zostaną przekazane na cele charytatywne. Proton krytykuje politykę Apple za wspieranie tzw. modelu kapitalizmu nadzoru, jaki stosują firmy takie jak Meta i Google – modelu, który wykorzystuje dane użytkowników do generowania przychodów. W przeciwieństwie do aplikacji darmowych, które eksploatują dane użytkowników i nie płacą prowizji Apple, aplikacje oferujące usługi za opłatą muszą oddać część swoich przychodów gigantowi z Cupertino.
Proton wskazuje także na problem związaną z silną kontrolą Apple nad dystrybucją aplikacji w App Store, co w ich opinii skutkuje nadmierną koncentracją władzy w rękach jednej firmy. Według Protonu taka sytuacja staje się szczególnie niebezpieczna wobec wymogów rządowych nakazujących usuwanie treści bądź aplikacji w różnych krajach, które Apple jest zobligowane realizować. Kolejnym zastrzeżeniem jest sposób, w jaki polityka Apple wpływa na użytkowników końcowych – ograniczając informacje, jakie deweloperzy mogą udostępniać swoim klientom, oraz zwiększając ceny końcowe aplikacji. Proton zwraca uwagę, że ze względu na restrykcje Apple firma nie może zamieszczać w swoich aplikacjach linków do sekcji FAQ czy wsparcia klienta, co pogarsza doświadczenia użytkowników. Dodatkowo Proton tłumaczy, że zmuszony do opłacania prowizji Apple nie jest w stanie zaoferować swoich usług po niższej cenie.
Wśród żądań Protonu pojawia się propozycja wielu zmian w funkcjonowaniu App Store, takich jak umożliwienie dystrybucji aplikacji przez alternatywne sklepy i strony internetowe oraz dopuszczenie innych metod płatności niż te narzucone przez Apple. Według firmy wprowadzenie tych zmian ma zapewnić przyszłość internetu jako przestrzeni chroniącej prywatność i demokrację. W dobie, gdy mobilne aplikacje są dominującą formą komunikacji korzystającą z sieci, Proton podkreśla, że konieczne jest stworzenie ekosystemu opartego na wolności, konkurencji i niezależności od arbitralnych decyzji korporacyjnych liderów.
Wszystkie te działania wpisują się w szerszy kontekst dynamiki rynku technologicznego i rosnącej presji regulatorów na duże platformy cyfrowe w celu zwiększenia przejrzystości oraz ochrony interesów mniejszych podmiotów i użytkowników końcowych. Sprawa z Protonem może być kolejnym milestone’em w debacie nad regulacjami App Store i podobnych platform, które odgrywają kluczową rolę w cyfrowej gospodarce naszych czasów.
