W jednym z niepozornych wieżowców w dzielnicy Huaqiangbei w Shenzhen tętni życie handlowe, które na pierwszy rzut oka niczym nie różni się od innych biznesowych punktów tej nowoczesnej metropolii. Jednak w społecznościach związanych z technologią Apple budynek ten zyskał miano „wieżowca ze skradzionymi iPhone’ami”. Jak ujawnia dochodzenie przeprowadzone przez Financial Times, miejsce to funkcjonuje jako centrum globalnej siatki zajmującej się handlem kradzionymi smartfonami Apple, a szczególnie modelami z zachodnich krajów.
Sprawa nabiera szczególnego znaczenia w kontekście niedawnych wydarzeń, takich jak historia Sama Amraniego, londyńskiego przedsiębiorcy technologicznego, któremu skradziono iPhone’a 15 Pro. Namierzył on drogę swojego telefonu dzięki funkcji Find My – od londyńskiego serwisu naprawczego, przez Hongkong, aż po dzielnicę Huaqiangbei. Cały proces był niebywale szybki i zorganizowany, co tylko potwierdza skalę przemyślanego działania grup przestępczych. Z danych policyjnych wynika, że kradzieże telefonów w samej tylko Wielkiej Brytanii tworzą przestępczy rynek wart nawet 50 milionów funtów rocznie – podobne tendencje wzrostowe zgłaszają również Paryż i Nowy Jork.
Czwarta kondygnacja wieżowca Feiyang to epicentrum handlu używanymi iPhone’ami, w znacznej mierze pochodzącymi z krajów zachodnich. Choć część z nich to legalne telefony pochodzące z programów odkupu, sami sprzedawcy przyznają, że nawet urządzenia zablokowane zdalnie mają swoją cenę rynkową. Oznacza to, że nawet jeżeli użytkownik aktywuje funkcję Lost Mode, a urządzenie zostaje zablokowane w systemie iCloud, nie jest to równoznaczne z utratą wartości dla przestępców.
Hongkong odgrywa kluczową rolę w całym procesie. Jako port wolnocłowy, umożliwia niemal swobodny przepływ towarów i komponentów elektronicznych, co czyni go atrakcyjnym przystankiem logistycznym. W jednym z przemysłowych budynków w dzielnicy Kwun Tong znajdują się setki hurtowni telefonów komórkowych, które otwarcie reklamują dostępność urządzeń z aktywną blokadą iCloud za pośrednictwem komunikatorów internetowych. Jak tłumaczy jeden z handlarzy z Shenzhen odwiedzający Hongkong, wiele z tych urządzeń zostało prawdopodobnie skradzionych w USA i są odsprzedawane dalej, m.in. do krajów Bliskiego Wschodu.
To, co wyróżnia Huaqiangbei, to nie tylko możliwości sprzedaży funkcjonujących urządzeń, ale także potężna infrastruktura recyklingowo-serwisowa pozwalająca na zyskowną sprzedaż praktycznie każdej części iPhone’a. Od ekranów, przez płyty główne, aż po najmniejsze chipy – każdy komponent znajduje swojego nabywcę. W rezultacie nawet nieodblokowane, nieużyteczne dla przeciętnego konsumenta telefony, są dla handlarzy źródłem przychodu.
Wiele ofiar kradzieży doświadcza dodatkowego stresu, gdy po aktywowaniu Lost Mode otrzymują wiadomości od osób z Shenzhen. Te wiadomości często mają na celu nakłonienie lub zastraszenie właścicieli, by usunęli swoje urządzenia z konta Apple ID – co znacznie podnosi wartość rynkową telefonu, gdyż wyłącza blokadę i pozwala na jego dalszą odsprzedaż.
Sieć ta funkcjonuje w ogromnym stopniu dzięki specyfice prawa handlowego w Hongkongu. Brak podatków importowych na elektronikę umożliwia sprawny przewóz telefonów do Chin kontynentalnych, z pominięciem obowiązujących tam ceł. Lokalne struktury przestępcze wykorzystują tę lukę, tworząc niemal perfekcyjnie naoliwiony mechanizm przemytniczy i sprzedażowy.
Policja w Hongkongu zaznacza, że podejmie odpowiednie działania w razie stwierdzenia naruszeń prawa, jednak z uwagi na organizację i skalę problemu – przeciwdziałanie tego rodzaju przestępstwom staje się coraz trudniejsze. Postępująca globalizacja i cyfryzacja ułatwiają rozwój tego typu struktur, dlatego tak ważne jest edukowanie konsumentów w zakresie bezpieczeństwa urządzeń mobilnych i dokładne zgłaszanie każdego przypadku kradzieży.
Dla użytkowników iPhone’ów to kolejny sygnał, by stosować wszystkie dostępne środki ochrony danych i urządzenia – od aktywowania blokady iCloud, przez korzystanie z silnych haseł i uwierzytelniania dwuskładnikowego, aż po nieignorowanie możliwości śledzenia urządzenia za pomocą Find My. Choć nie zawsze pozwala to odzyskać sprzęt, jest istotnym elementem ograniczania wartości rynkowej skradzionych urządzeń i utrudniania działalności przestępczej.
